Sau khi sinh, mẹ phải bắt đầu hành trình chăm sóc và nuôi dạy bé. Điều này không chỉ gây khó khăn cho những người phụ nữ lần đầu làm mẹ, mà còn tạo ra sự bỡ ngỡ, lúng túng và áp lực, tăng nguy cơ mắc chứng trầm cảm sau sinh, cũng như có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe của bé. Hiểu rõ cách chăm sóc trẻ sơ sinh theo chuẩn sẽ giúp mẹ giảm bớt phiền muộn và lo lắng về vấn đề này, đồng thời mẹ có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của bé một cách tốt hơn. Để có kỹ năng chăm sóc trẻ sơ sinh an toàn, đúng cách giúp trẻ phát triển toàn diện ba mẹ hãy tham khảo bài viết “Chăm sóc trẻ sơ sinh từ A đến Z” của Bluecare nhé.
Contents
Cẩn trọng khi đưa bé từ viện về nhà:
Hầu hết trẻ sơ sinh khi được đưa về nhà thường được mặc nhiều quần áo để giữ ấm và bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, thực tế chỉ cần bé mặc một chiếc áo thun ngắn, đồ tã và được quấn bằng một chiếc khăn lớn dành cho trẻ sơ sinh khi thời tiết ấm áp. Khi trời lạnh, mẹ có thể cho bé mặc thêm một lớp áo và quấn thêm một lớp chăn bên ngoài.
Ngoài ra, trước khi xuất viện, mẹ cần đảm bảo rằng sức khỏe của bé ổn định và bé khỏe mạnh thực sự. Mẹ cần liên hệ với bác sĩ để sắp xếp lịch hẹn khám định kỳ cho bé, cũng như tìm hiểu và hiểu rõ về những lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh tại nhà.
Xem thêm: 6 mẹo hay dân gian để trẻ sơ sinh ẵm từ viện về nhà dễ nuôi sổ sữa mau lớn
Bí quyết chăm sóc trẻ sơ sinh
Kiên trì và nhẫn nại là yếu tố quan trọng nhất khi chăm sóc trẻ sơ sinh. Trong giai đoạn đầu sau sinh, bạn sẽ nhận thấy bé không có nhiều hành động ngoài việc ăn, ngủ và đi vệ sinh. Bên cạnh đó, bé có thể thường xuyên khóc và làm mẹ cảm thấy mệt mỏi và chán nản khi chăm sóc. Tuy nhiên, đây là thời gian quan trọng để bé phát triển, vì vậy mẹ cần kiên trì và nhẫn nại trong việc chăm sóc bé. Điều này sẽ giúp bé cảm nhận được tình yêu thương của mẹ và tạo sự gắn kết giữa mẹ và con. Hơn nữa, việc chăm sóc tỉ mỉ cũng giúp mẹ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và đưa bé điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đe dọa sức khỏe của bé.
Tốc độ phát triển của trẻ sơ sinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, do đó, mẹ không nên so sánh hoặc quá lo lắng khi thấy bé không có sự thay đổi rõ rệt. Nếu mẹ quá lo lắng vì bé không phát triển nhanh chóng và có cảm giác bé phát triển chậm hơn so với bình thường, mẹ có thể đưa bé đến gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng sức khỏe và phát triển của bé.
Bế trẻ sơ sinh an toàn đúng cách
Trước khi bế bé lên, hãy thông báo cho bé biết rằng bạn sẽ bế bé lên. Nhìn vào bé và tạo một không gian âu yếm bằng cách nhẹ nhàng vuốt ve và nắm lấy đầu, vai và mông bé. Như vậy, khi bạn bế bé lên, bé sẽ không bị giật mình và hoảng sợ vì bị nhấc lên đột ngột khỏi chỗ nằm.
Khi bế bé lần đầu tiên, bạn có thể cảm thấy hơi lúng túng, nhưng hãy nhẹ nhàng và sau một vài ngày, bạn sẽ biết bé thích được bế ở tư thế nào nhất. Mỗi bé có thể có một tư thế ưa thích riêng, có bé thích vác vai, có bé thích được ẵm ngửa… Hãy tìm hiểu và hướng dẫn chăm sóc trẻ sơ sinh khi bé bú và khi bé ngủ.
Cho trẻ sơ sinh bú đúng khớp ngậm
Nên bắt đầu cho trẻ bú ngay từ khi mới sinh. Dù lượng sữa ban đầu chưa đầy đủ, nhưng sữa non đầu tiên chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng cho bé. Hãy chọn tư thế bú sao cho cả bạn và bé đều thoải mái. Bạn có thể cho bé bú khi ngồi hoặc khi nằm.
- Tư thế ngồi: Bạn ngồi thoải mái, tựa lưng sao cho không căng cứng hay đau lưng. Bé được giữ chắc và được nâng lên bằng hai cánh tay của bạn. Bạn có thể thêm một cái gối phía dưới để nâng bé một cách nhẹ nhàng và dễ dàng hơn.
- Tư thế bé nằm sát mẹ: Bạn nằm nghiêng, đặt đùi dưới lên một cái gối và gập chân ở đầu gối. Đặt bé nằm nghiêng, quay mặt về phía bạn sao cho miệng bé áp sát vào vú dưới của bạn. Sử dụng cánh tay phía dưới để đỡ đầu bé và đưa miệng bé đến vú mẹ.
Sau khi đã đặt bé và mẹ vào tư thế cho việc bú, mẹ nên lau sạch núm vú và vùng xung quanh. Sau đó, dùng ngón cái và ngón trỏ để giữ chặt phần gần núm vú. Nhẹ nhàng đưa núm vú vào môi bé để kích thích phản xạ bú. Khi bé há miệng, mẹ nên ép sát và đưa núm vú vào miệng bé.
Để đảm bảo bé ngậm vú đúng cách, mẹ cần chú ý các điểm sau:
- Miệng bé nên mở rộng, ngậm cả quầng vú.
- Cằm bé chạm sát vào vú mẹ và môi dưới của bé đưa ra ngoài.
- Bé nên mút đều đặn, hai má căng. Mẹ có thể nghe tiếng bé nuốt sữa ực, ực.
- Nên cho bé bú hết sữa từ một bên vú, nếu bé chưa no thì cho bé tiếp tục bú từ vú còn lại.
Cho trẻ bú mẹ cả ngày lẫn đêm theo nhu cầu, thông thường trẻ cần được bú mẹ sau mỗi 2 đến 3 giờ, mỗi lần từ 15 đến 30 phút. Nếu bé ngủ quá nhiều, nên đánh thức và cho bé bú mỗi 3 giờ. Nếu bé không bú ít nhất 2 cữ hoặc có phản xạ núm yếu, hay nôn ói… thì nên đưa bé đến khám bác sĩ ngay.
Khi hâm nóng sữa mẹ, không nên đun sôi trên bếp, mà nên làm ấm sữa trong bình bằng cách ngâm bình sữa vào một cái nồi chứa nước ấm, sao cho nhiệt độ trong bình không vượt quá 40 độ C. Nếu sữa mẹ đã được đông lạnh, có thể làm tan bằng cách đặt bình sữa vào nồi nước sôi, sau đó lắc đều và đảm bảo nhiệt độ đủ ấm trước khi cho bé.
Cần đảm bảo bé được ngủ trong một phòng sạch sẽ, thoáng mát và yên tĩnh để bé dễ ngủ. Với trẻ sơ sinh đủ tháng và khỏe mạnh, nhiệt độ phòng thích hợp là khoảng 28 độ C. Tránh để nhiệt độ phòng quá thấp, vì có thể làm bé cảm lạnh, hoặc nhiệt độ quá cao có thể làm bé đổ mồ hôi, gây ngứa ngáy và khó chịu, khiến bé không ngủ ngon giấc.
Xem thêm: Cho con bú đùng khớp ngậm – kỹ năng cực quan trọng cho những ai lần đầu làm mẹ
Chăm sóc giấc ngủ cho bé
Việc trẻ sơ sinh có giấc ngủ tốt sẽ đóng góp vào sự phát triển toàn diện của bé, bao gồm cả thể chất và tinh thần. Để trẻ có giấc ngủ ngon, cần đảm bảo các yếu tố sau:
- Bé được bú đủ để no. Khi bé được bú no, sẽ giúp bé cảm thấy thoải mái và dễ dàng vào giấc ngủ.
- Đảm bảo cơ thể bé sạch sẽ. Trước khi bé đi ngủ, mẹ nên tắm rửa bé để loại bỏ bụi bẩn và mồ hôi. Điều này giúp bé cảm thấy dễ chịu và sảng khoái hơn khi nằm xuống giấc ngủ.
- Tạo môi trường ngủ yên tĩnh và thoáng mát. Bé cần có một phòng ngủ yên tĩnh, không có tiếng ồn hoặc ánh sáng chói mắt. Nhiệt độ phòng nên đủ mát để bé không bị nóng hay lạnh quá.
- Massage nhẹ nhàng trước khi bé ngủ. Mẹ có thể thực hiện một buổi massage nhẹ nhàng trên cơ thể bé trước khi đưa bé vào giấc ngủ. Điều này giúp bé thư giãn và dễ dàng chuyển sang trạng thái ngủ.
- Cho bé nằm trong nôi và đung đưa nhẹ nhàng. Đung đưa nhẹ nhàng hoặc sử dụng các thiết bị rung nhẹ có thể giúp bé cảm thấy an lành và dễ ngủ hơn.
- Hát ru hoặc mở nhạc êm dịu. Mẹ có thể hát ru nhẹ nhàng hoặc mở nhạc nhẹ nhàng để tạo môi trường thư thái và giúp bé dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
Ngoài ra, mẹ nên tránh cho bé ngủ ở tư thế nằm sấp và luôn theo dõi bé một cách cẩn thận khi bé ở tư thế này, để đảm bảo an toàn cho bé.
Xem thêm: Winddown và trình tự ngủ cho trẻ sơ sinh
Thay tã cho trẻ sơ sinh
Cách thay tã cho trẻ sơ sinh có thể được thực hiện như sau:
- Lựa chọn loại tã phù hợp: Mẹ có thể cho bé dùng tã vải hoặc tã giấy, hoặc kết hợp cả hai để tiết kiệm. Nếu sử dụng tã giấy, nên chọn loại có kích cỡ phù hợp và có tính năng chống hăm, ngứa. Trong trường hợp sử dụng tã vải, nên chọn loại có chất liệu cotton mềm, khả năng thấm nước tốt.
- Thay tã ngay sau khi bé tè hoặc ị: Mẹ nên thay tã cho bé ngay lập tức sau khi bé tiểu hoặc ngoài. Điều này giúp giữ cho vùng hậu môn và bộ phận sinh dục của bé luôn sạch sẽ và khô ráo.
- Vệ sinh vùng da kín: Khi thay tã, mẹ cần vệ sinh sạch vùng hậu môn và bộ phận sinh dục của bé bằng khăn mềm và nước ấm. Nên lau từ phía trước đến phía sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào khu vực nhạy cảm của bé.
- Sử dụng kem chống hăm hoặc kem bảo vệ da: Trước khi thay tã mới cho bé, mẹ nên thoa một lượng nhỏ kem chống hăm hoặc kem bảo vệ da lên vùng da kín của bé. Điều này giúp bảo vệ và chăm sóc da của bé tránh khỏi kích ứng và viêm da.
Tuyệt đối lưu ý là cần giữ vùng da kín của bé luôn sạch sẽ và khô ráo để tránh hăm tã và các vấn đề da liễu khác.
Tắm cho trẻ sơ sinh
Để tắm cho trẻ sơ sinh, bạn có thể tuân theo các bước sau đây:
- Chuẩn bị trước khi tắm:
- Rửa tay thật sạch và đảm bảo móng tay đã được cắt ngắn.
- Chuẩn bị các vật dụng như khăn xô khổ nhỏ, khăn xô khổ lớn, quần áo, mũ, bao tay, gạc, bông gòn, tăm bông, băng rốn vô trùng và nước muối sinh lý 0,9%.
- Đảm bảo nước tắm có nhiệt độ khoảng 36-38 độ C.
- Tiến hành tắm cho bé:
- Đặt bé nằm trên giường hoặc một mặt phẳng và dùng bông gòn thấm nước muối sinh lý để lau mắt cho bé từ trong ra ngoài.
- Sử dụng khăn tắm mềm để làm sạch lỗ mũi của bé.
- Lau mặt cho bé sử dụng khăn mềm.
- Bế bé lên và gội đầu cho bé. Đặt ngón cái và ngón đeo nhẫn của tay bế bé ép nhẹ vào 2 vành tai để tránh nước chảy vào tai. Sử dụng khăn ướt để làm ướt tóc bé, sau đó thêm một lượng nhỏ dầu gội và xả sạch tóc bé. Cuối cùng, dùng khăn để lau khô đầu bé.
- Nếu bé chưa rụng rốn, hãy sử dụng khăn mềm để lau người bé và tránh làm ướt vùng rốn. Nếu muốn tắm bé trong chậu nước, hãy đảm bảo vệ sinh vùng rốn của bé sau đó để tránh nhiễm khuẩn.
- Chuyển bé sang chậu nước tắm khác để tắm lại và làm sạch cơ thể bé.
- Đặt bé nằm trên một mặt phẳng có lót khăn xô khổ lớn, sau đó sử dụng khăn để lau khô và ủ ấm cho bé.
- Sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch mắt và mũi của bé, sau đó dùng bông gòn để lau từ trong ra ngoài. Tránh để nước muối hoặc thuốc nhỏ mắt chạm vào mắt hoặc mũi của bé.
- Sử dụng nước muối sinh lý trên gạc rơ lưỡi để làm vệ sinh miệng của bé.
- Dùng bông gòn thấm sạch nước để lau khô vùng rốn của bé. Sử dụng tăm bông thấm nước muối sinh lý để lau khô rốn. Để rốn được thoáng khí, tránh quấn băng gạc ngay lúc này để giúp rốn nhanh khô và rụng tự nhiên.
- Mặc áo, tã và bao tay cho bé. Nếu bé có nhu cầu bú, hãy cho bé bú ngay lúc đó.
- Nếu bạn muốn cắt móng tay hoặc móng chân cho bé, hãy thực hiện sau khi bé vừa tắm xong. Lúc này, bé đang trong trạng thái thoải mái và móng tay, móng chân của bé còn mềm, dễ cắt.
- Hoặc bạn có thể chờ cho bé ngủ say rồi cắt móng. Thường xuyên cắt móng tay, móng chân sẽ giúp tránh móng tay, móng chân bé bị xước và ngăn ngừa tình trạng bé móc móng vào bao tay gây đau và khó chịu.
Nhớ luôn đảm bảo an toàn và nhẹ nhàng khi tắm và chăm sóc bé sơ sinh của bạn.
Xem thêm: Những nguyên tắc an toàn phòng tắm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Vệ sinh rốn cho trẻ
Để chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh, bạn có thể tuân theo các bước sau:
- Trước khi chăm sóc rốn, hãy rửa tay kỹ và sát trùng bằng cồn 90 độ để đảm bảo vệ sinh.
- Nhẹ nhàng tháo băng rốn và gạc rốn của bé.
- Quan sát mặt cắt rốn và vùng xung quanh để kiểm tra có dấu hiệu viêm đỏ, mủ, chảy dịch vàng, chảy máu, mùi hôi hay bất thường nào khác không.
- Lau rốn bằng bông gòn thấm nước chín vô trùng và sau đó khô rốn và chân rốn cẩn thận.
- Sát trùng vùng da xung quanh rốn bằng nước muối sinh lý.
- Có thể để rốn hở hoặc che rốn bằng một lớp gạc mỏng vô trùng.
- Quấn tã vùng dưới rốn để tránh tiếp xúc với phân, nước tiểu hoặc bất kỳ bụi bẩn nào.
Đảm bảo vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh hàng ngày là rất quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng và bảo vệ sức khỏe của bé.
Xem thêm: Cách vệ sinh rốn cho trẻ sau khi tắm
Chăm sóc da cho trẻ sơ sinh
Việc chăm sóc da và lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da cần tuân theo những nguyên tắc sau đây:
Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng:
Chọn quần áo có chất liệu mềm, loại bỏ nhãn mác. Dùng xà phòng dành cho trẻ nhỏ hoặc da nhạy cảm để giặt quần áo của bé, để tránh việc da bị trầy xước do sự cọ xát lặp đi lặp lại.
Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng có hại từ môi trường:
Thay tã cho bé ngay sau khi bé đi ngoài. Sử dụng các sản phẩm nhẹ nhàng, đã được kiểm chứng lâm sàng để tránh kích ứng da. Chọn loại tã phù hợp cho bé.
Tránh tiếp xúc với chất độc hại có thể ảnh hưởng đến mắt bé:
Đảm bảo bé không tiếp xúc với khói thuốc lá và môi trường ô nhiễm. Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da và tóc nhẹ nhàng, không gây cay mắt. Tránh sử dụng các sản phẩm làm sạch chứa cồn hoặc chất tẩy mạnh.
Đảm bảo da bé luôn có độ ẩm thích hợp:
Trong khí hậu khô hanh hoặc sau khi tắm rửa nhiều lần, da bé có thể mất nước. Hãy thoa kem dưỡng da lên những vùng da khô hoặc bị bong tróc. Tuy nhiên, không thay tã quá ít thường xuyên (bao gồm cả tã vải và tã giấy) và tránh môi trường nóng ẩm, vì điều này có thể gây nhiễm trùng và nhiễm nấm cho da bé. Mỗi khi thay tã cho bé, hãy rửa sạch vùng da mang tã bằng chất làm sạch nhẹ nhàng và lau khô cho bé.
Hạn chế ảnh hưởng đến cân bằng vi khuẩn tự nhiên trên da của trẻ:
Để hạn chế ảnh hưởng đến sự cân bằng của vi khuẩn tự nhiên trên da của trẻ, hãy tuân thủ những quy tắc sau:
Bảo vệ sự cân bằng vi khuẩn trên da:
Ngay từ khi sinh ra, da trẻ sơ sinh đã có chủng vi khuẩn tự nhiên. Thường thì chúng không gây bệnh trừ khi da bị tổn thương hoặc mất cân bằng axit tự nhiên trên da. Vì vậy, đảm bảo giữ cho khu vực vùng rốn sạch sẽ, khô ráo và thoáng mát. Khi tắm bé, sử dụng sữa tắm nhẹ nhàng và có độ pH cân bằng phù hợp với làn da của trẻ.
Đảm bảo vệ sinh và khô ráo cho cuống rốn:
Hãy đảm bảo cuống rốn của bé luôn sạch sẽ và khô ráo. Điều này giúp tránh tình trạng ẩm ướt và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển không mong muốn. Rửa sạch vùng rốn bằng chất làm sạch nhẹ nhàng và lau khô cho bé.
Sử dụng sản phẩm chăm sóc da nhẹ nhàng:
Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da và tóc cho bé mà không gây cay mắt hay kích ứng. Tránh sử dụng các sản phẩm làm sạch chứa cồn hoặc chất tẩy mạnh, vì chúng có thể làm mất cân bằng vi khuẩn và gây kích ứng cho da bé.
Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách:
Hãy chú trọng vệ sinh cá nhân cho bé, bao gồm thay tã đúng lúc, rửa sạch vùng da mang tã và thoa kem dưỡng da khi cần thiết. Điều này giúp giữ cho da bé luôn ẩm và mềm mại mà không gây nhiễm trùng hay nấm.
Những biện pháp trên sẽ giúp bảo vệ cân bằng vi khuẩn tự nhiên trên da của trẻ và duy trì sự khỏe mạnh cho da của bé.
Hướng dẫn chăm sóc mắt cho trẻ sơ sinh
Mắt của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm và yếu đuối, do đó, việc chăm sóc mắt cho trẻ sơ sinh là rất quan trọng để giúp mắt của bé phát triển tốt. Dưới đây là các bước vệ sinh mắt cho trẻ sơ sinh:
Bước 1: Rửa tay sạch trước khi vệ sinh mắt cho bé.
Bước 2: Chuẩn bị dung dịch muối sinh lý đặc biệt để vệ sinh mắt cho trẻ sơ sinh, và hai miếng gạc vô trùng để vệ sinh mỗi mắt.
Bước 3: Thấm ướt gạc vô trùng bằng dung dịch muối sinh lý và nhẹ nhàng lau từ đầu đến đuôi mắt.
Mẹ nên vệ sinh mắt cho trẻ 3 lần mỗi ngày: buổi sáng sau khi bé thức dậy, sau khi bé tắm, và buổi tối trước khi bé đi ngủ. Đừng quên rửa mặt cho bé bằng một khăn sạch và nước ấm. Hãy chuẩn bị một khăn riêng cho bé, sau khi sử dụng hãy giặt sạch, phơi khô dưới ánh nắng, thay khăn định kỳ và không sử dụng khăn đó để lau người.
Hướng dẫn tập vận động cho trẻ sơ sinh
Tập vận động là một phần quan trọng trong việc giúp trẻ sơ sinh phát triển khả năng motor và cơ bắp. Dưới đây là một hướng dẫn tập vận động cho trẻ sơ sinh:
- Nằm sấp: Để khuyến khích khả năng vận động của bé, mẹ nên cho bé tập nằm sấp dưới sự giám sát và gradually tăng thời gian. Ban đầu, mẹ có thể cho bé nằm sấp trong vài giây, sau đó tăng dần lên vài phút và dần đạt đến 15-20 phút mỗi lần. Ban đầu, mẹ có thể hỗ trợ bé bằng cách giữ đầu cho bé, nhưng sau đó, bé sẽ tự tập để nâng đầu lên.
- Nằm ngửa: Đặt bé nằm ngửa trên một bề mặt mềm và thoáng. Hỗ trợ bé nâng đầu lên và nhìn về phía trước. Điều này giúp bé tập phát triển cơ cổ, lưng và cơ vai.
- Nằm nghiêng: Đặt bé nằm nghiêng bên một bên, đồng thời hỗ trợ bé giữ cân bằng và duỗi chân tay. Lặp lại quá trình này cho cả hai bên. Điều này giúp bé tập phát triển cơ cổ, lưng, cơ bụng và cơ chân.
- Tự quay người: Đặt bé nằm ngửa và đặt một đồ chơi hấp dẫn phía bên ngoài. Hỗ trợ bé quay người để nhìn và chạm vào đồ chơi. Điều này khuyến khích sự di chuyển và phát triển cơ bắp của bé.
- Nâng chân tay: Khi bé nằm sấp, nhẹ nhàng nâng lên một chân hoặc cả hai chân của bé, sau đó hạ xuống. Tương tự, nhẹ nhàng nâng và hạ cả hai tay của bé. Điều này giúp bé tập phát triển cơ bắp và khả năng điều khiển chân tay.
Quan trọng nhất, hãy tạo một môi trường an toàn và sự giám sát khi tập vận động cho bé. Hãy nhớ rằng mỗi trẻ sẽ phát triển theo tốc độ riêng của mình, vì vậy hãy tôn trọng sự tiến bộ của bé và không so sánh bé với những trẻ khác.
Xem thêm: Hướng dẫn tập vận động trước khi tắm cho bé
Hướng dẫn rơ lưỡi cho bé
Rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh rất đơn giản, điều đầu tiên là cha mẹ cần tìm mua gạc rơ lưỡi ở các hiệu thuốc hoặc tại các sửa hàng, hệ thống siêu thị mẹ và bé. Sau đó hãy thực hiện các bước như sau:
- Bước 1: rửa tay thật sạch sẽ trước khi vệ sinh răng miệng cho bé;
- Bước 2: lấy gạc rơ lưỡi ra khỏi vỏ đựng và luồn gạc vào ngón tay trỏ hoặc ngón út;
- Bước 3: đưa ngón tay đã xỏ gạc vào trong miệng bé, vệ sinh lần lượt từ 2 má trong của trẻ cho đến lưỡi và lợi của bé để loại bỏ các mảng bám và cặn sữa.
Trong quá trình rơ lưỡi cho bé cha mẹ nên lưu ý những vấn đề sau:
- Mẹ nên rơ lưỡi cho bé vào buổi sáng, cụ thể là khoảng 2 tiếng sau khi ăn sáng. Không nên rơ lưỡi cho bé trước khi ăn bởi vì lúc này trong bụng vẫn còn rỗng, bé dễ bị nôn khan và cũng tránh không rơ lưỡi ngay sau khi ăn xong vì sẽ khiến bé bị trớ sữa, cả 2 thời điểm này đều không tốt cho dạ dày của bé;
- Khi rơ lưỡi cần thao tác nhẹ nhàng, không dùng lực quá mạnh và không rơ lưỡi quá nhiều lần trong ngày vì sẽ khiến cho lưỡi bé dễ bị trầy xước, gây đau và ảnh hưởng đến vị giác của trẻ;
- Tuyệt đối không rơ lưỡi cho bé bằng mật ong bởi vì thành phần clostridium botulinum có trong mật ong sẽ gây ngộ độc thần kinh trẻ;
- Trong quá trình rơ lưỡi nếu nhận thấy trẻ xuất hiện triệu chứng bất thường nào, cha mẹ nên thông tin cho bác sĩ để hiểu nguyên nhân và có biện pháp xử lý kịp thời, đúng đắn.
Massage cho trẻ sơ sinh
Massage cho trẻ sơ sinh là một phương pháp thúc đẩy sự phát triển và tạo cảm giác thư giãn cho bé. Dưới đây là hướng dẫn massage cho trẻ sơ sinh:
- Chuẩn bị môi trường: Chọn một không gian yên tĩnh, ấm cúng và thoải mái để thực hiện massage. Đặt bé trên một chất liệu mềm như mền hoặc thảm, và đảm bảo không có đồ vật nguy hiểm xung quanh.
- Sử dụng dầu massage: Sử dụng một loại dầu massage an toàn cho trẻ sơ sinh như dầu dừa hoặc dầu olive. Hãy trải nghiệm một chút dầu trên lòng bàn tay của bạn để đảm bảo nhiệt độ phù hợp trước khi áp dụng lên cơ thể của bé.
- Bắt đầu từ đầu: Bắt đầu bằng việc xoa nhẹ và nhẹ nhàng mát-xa từ trán xuống đỉnh đầu của bé. Sử dụng các cử chỉ nhẹ nhàng và tránh áp lực quá mạnh. Massage nhẹ nhàng các vùng quanh tai và gáy.
- Vai và cổ: Xoa nhẹ từ vai xuống cổ, sử dụng các cử chỉ vòng tròn nhẹ. Massage nhẹ nhàng cổ và vai để giảm căng thẳng và tạo cảm giác thoải mái cho bé.
- Cơ thể: Massage từ trên xuống dưới, bắt đầu từ vùng ngực, bụng và sau đó chuyển đến các chi, như tay và chân. Sử dụng các cử chỉ nhẹ nhàng, vòng tròn hoặc xoa vuốt nhẹ nhàng để kích thích cơ bắp và tuần hoàn máu.
- Bụng: Khi massage vùng bụng, hãy sử dụng cử chỉ xoay tròn theo chiều kim đồng hồ. Tuyệt đối không áp lực quá mạnh hoặc massage vùng rốn của bé.
- Chân và tay: Massage nhẹ nhàng từ đầu ngón chân hoặc tay xuống đến các khớp và ngón tay. Sử dụng cử chỉ vòng tròn và xoa vuốt nhẹ nhàng.
- Kết thúc: Khi bạn hoàn thành massage, hãy cho bé nghỉ ngơi và thư giãn trong một thời gian ngắn trước khi tiếp tục các hoạt động khác.
Hướng dẫn massage sau khi tắm cho trẻ sơ sinh
Chăm sóc khi bé khóc:
Thực tế, việc khóc là một cách bé truyền đạt nhu cầu và cảm xúc của mình trong những ngày đầu. Khi bé khóc, mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau để an ủi bé:
- Kiểm tra xem bé có đói và muốn ăn không, nếu có, mẹ nên cho bé bú.
- Kiểm tra xem bé đã đi vệ sinh chưa, nếu cần, mẹ cần thay tã cho bé.
- Bé có thể bị kích động bởi tiếng ồn, trong trường hợp này, mẹ có thể đặt bé trong nôi hoặc ôm bé, hát ru và di chuyển nhẹ nhàng.
- Tắm bé bằng nước ấm.
- Cho bé nghe những giai điệu nhẹ nhàng, âm nhạc êm dịu, tiếng lục lạc,…
- Vỗ nhẹ lưng bé, massage cho bé.
- Nếu đã thử các biện pháp thông thường mà bé vẫn tiếp tục khóc liên tục, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tắm nắng cho trẻ sơ sinh
Theo Hội Nhi khoa Mỹ (AAP), trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời thường xuyên. Thay vào đó, trẻ nên được ra ngoài để hít thở không khí tươi trong môi trường bên ngoài, từ đó cha mẹ có thể quan sát màu da của bé (đặc biệt là trong trường hợp da của bé có dấu hiệu vàng da trong những tuần đầu). Khi bé được đưa đi dạo ngoài, cần đảm bảo bé mặc quần áo che chắn, đội mũ có nón và bảo vệ khuôn mặt của bé khỏi côn trùng, đồng thời đeo tất và bao tay cho bé. Trong trường hợp trời nắng quá mức, mẹ có thể bôi một ít kem chống nắng dành riêng cho trẻ (trừ vùng tay vì bé có thể sờ vào miệng).
Da kề da – Kangaroo
Da kề da là một hoạt động quan trọng cần được thực hiện đều đặn tại các giai đoạn khác nhau của sự phát triển của trẻ. Việc này không chỉ nên được thực hiện ngay sau khi sinh mà còn cần được duy trì thường xuyên để đảm bảo hiệu quả tối đa. Cụ thể, da kề da có những ưu điểm quan trọng tại các thời điểm sau đây:
- 0-90 phút sau khi sinh: Quan trọng để hỗ trợ sự phát triển não bộ của trẻ.
- 0-6 giờ sau khi sinh: Giúp ổn định nhịp thở và nhịp tim trong giai đoạn phục hồi ban đầu.
- 6-24 giờ sau khi sinh: Xác định lịch trình bú mẹ và chu kỳ ngủ, giúp bé thiết lập thói quen.
- 12 giờ – 8 tuần sau khi sinh: Tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa mẹ và con.
Mặc dù da kề da đã trở thành một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe ở nhiều bệnh viện tại Việt Nam, nhưng không phải ở mọi nơi đều thực hiện đúng cách và hiểu đúng về tác dụng của nó. Việc duy trì thói quen da kề da sau này cũng quan trọng đối với sức khỏe của cả mẹ và trẻ. Bluecare, thông qua đội ngũ cô bảo mẫu, không chỉ cung cấp chăm sóc toàn diện cho trẻ mà còn hỗ trợ da kề da đặc biệt cho các bé sơ sinh, đặc biệt là những trường hợp sinh thiếu tháng.
Tiêm phòng vắc xin cho trẻ
Tuân thủ lịch tiêm phòng đúng hẹn là rất quan trọng. Trong giai đoạn từ 0-6 tháng tuổi, bé cần được tiêm một số loại vắc xin để phòng ngừa bệnh. Mẹ nên ghi nhớ lịch tiêm và đưa con đi tiêm đúng thời gian. Điều này là cần thiết để bảo vệ bé khỏi các bệnh truyền nhiễm trong tương lai.
Trên đây là một số chia sẻ về những bí quyết chăm sóc trẻ sơ sinh mà các mẹ nên học hỏi. Chăm sóc con nhỏ chưa bao giờ là dễ dàng với bất kỳ ai. Vì vậy, từ khi có kế hoạch sinh con, cả bố và mẹ đều cần trang bị kiến thức về thai kỳ và chăm sóc trẻ sơ sinh. Điều này giúp các bậc cha mẹ tránh bị bỡ ngỡ và căng thẳng khi chăm sóc con sau này.
Xem thêm:
Cẩm nang chăm sóc trẻ sơ sinh qua từng tháng tuổi (0-12 tháng tuổi)
Chăm sóc trẻ khi mẹ đi làm trở lại sau sinh
Tất tần tật các đặc điểm phát triển của trẻ từ 0 đến 1 tháng tuổi và cách chăm sóc đúng cách
Bấm vào ảnh để tải App Bluecare
Be the first to comment