Thủ thuật chọc dò áp xe gan

Contents

I/ Thông tin chung:

Bệnh nhân Nguyễn Thế H, nam, 38 tuổi.

Địa chỉ: Hóc Môn, TP HCM.

NV: 9h48’ 27/4/2012 vì đau bụng.

II/ Tóm tắt bệnh án:

– Bệnh sử:

Cách NV 2 ngày, BN đột ngột thấy đau âm ỉ vùng hạ sườn (P), không lan, không yếu tố tang giảm đau. Do đau bụng nhiều nên BN ăn uống kém. BN thấy đi tiểu vàng sậm, không đi tiêu, BN vẫn trung tiện được, sau trung tiện vẫn không giảm đau.

Cách NV 1 ngày, đau tăng lên, đau kiểu căng tức liên tục vùng hạ sườn (P), kèm sốt cao lạnh run (không rõ nhiệt độ), BN thấy lạnh run trước khi sốt khoảng 5-10’.

Sáng ngày NV, BN thấy đau nhiều, tính chất như trên kèm sốt -> NV BV 115.

Tình trạng lúc NV:

Sinh hiệu: mạch 80 lần/phút, huyết áp: 90/60 mmHg, nhiệt độ: 40⁰C.

Da niêm hồng

Đau hạ sườn (P).

Rung gan (+). Ấn kẽ sườn 9-10-11 (+)

Gan to dưới bờ sườn 3 cm, mật độ mềm.

Không đề kháng, không phản ứng thành bụng.

– Tiền căn: Chưa ghi nhận tiền căn nội – ngoại khoa.

Không hút thuốc, không uống rượu bia.

BN chưa từng có đợt đau bụng nào tương tự lần này trước đây

– Khám:

Sinh hiệu: Mạch: 86 lần/phút, huyết áp: 100/60mmHg,

Nhiệt độ: 38,5⁰C, nhịp thở: 20 lần/phút

Tổng trạng: BN tỉnh, tiếp xúc tốt

Vẻ mặt nhiễm trùng (môi khô, lưỡi dơ, vẻ mệt mỏi)

Niêm hồng.

Không vàng mắt, không vàng da.

Không phù

Không dấu xuất huyết da niêm

Hạch ngoại vi không sờ chạm

Tim: T1, T2 đều rõ, không âm thổi

Phổi: âm phế bào giảm, gõ đục, rung thanh giảm vùng đáy phổi (P).

Bụng cân đối, không u sẹo.

Nhu động ruột 4 lần/phút, âm sắc không tăng

Gõ đục vùng thấp.

Ấn đau nhiều hạ sườn (P).

Rung gan (+). Ấn kẽ sườn 9-10-11 (+)

Gan to dưới bờ sườn 3 cm, mật độ mềm.

Túi mật không sờ chạm.

Các cơ quan khác chưa ghi nhận bất thường.

– Tóm tắt cận lâm sàng:

Công thức máu: WBC 20,4 K/uL ( Neu 80,6%)

Siêu âm bụng: Áp xe gan

– Chẩn đoán: Áp xe gan (P) do amip bội nhiễm

III/ Tường trình thủ thuật:

Chọc dò + đặt dẫn lưu áp xe gan dưới hướng dẫn của siêu âm

– Ngày giờ thực hiện: 21h 27/4/2012

– Lý do thực hiện: thủ thuật điều trị và thủ thuật chẩn đoán.

– Các bước thực hiện:

o Bộc lộ vùng bụng BN

o Siêu âm xác định vị trí ổ áp xe

o Chuẩn bị dụng cụ

o Mang găng vô khuẩn.

o Xác định vị trí chọc hút: liên sườn VII đường nách trước.

o Sát khuẩn vị trí chọc, sát khuẩn rộng ra thêm 5cm.

o Tê tại chỗ bằng Lidocain 1%

o Đâm kim nhanh, dứt khoát vào vị trí đã chọn, hướng về phía vai trái

o Rút khoảng 10ml dịch mủ trắng đục => gửi xét nghiệm.

o Rút kim.

o Đặt ống pigtail 8Fr, khâu cố định

o Sát khuẩn lại

o Băng gạc

o Dọn dẹp dụng cụ.

IV/ Kinh nghiệm lâm sàng:

– Trong quá trình thực hiện thủ thuật, cần gây tê tốt cho bệnh nhân để giảm đau, giảm shock, đồng thời phải luôn quan sát nét mặt bệnh nhân để phát hiện sớm các bất thường.

– Vị trí chọc hút thường là đường nách trước, khoang liên sườn nào thì tùy vào vị trí ổ áp xe mà siêu âm xác định được.

Xem thêm: