Viêm phụ khoa khi mang thai - nguyên nhân, dấu hiệu, cách phòng tránh và điều trị

Theo nhiều nghiên cứu, có đến 20 – 30% số phụ nữ mang thai từng đi khám vì viêm phụ khoa. Tuy nhiên thực tế con số này có thể nhiều hơn do phụ nữ mang thai họ có tâm lý sợ khám phụ khoa, tự mua thuốc điều trị hoặc không điều trị vì sợ ảnh hưởng tới thai nhi. Bệnh viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai do nhóm vi khuẩn này thường có mối liên quan đến các biến chứng thai kỳ nguy hiểm như: vỡ màng ối sớm, nhiễm trùng nước ối, nguy cơ sảy thai khi thai nhi đã lớn, tăng nguy cơ sinh non cao gấp hai lần so với người không bị bệnh, con sinh ra bị nhẹ cân, viêm màng tử cung sau khi sinh qua âm đạo hoặc sinh mổ. Do đó, người mẹ khi mang thai không được chủ quan với các dấu hiệu bất thường ở vùng kín. Để giúp các mẹ ngăn ngừa, phát hiện cũng như điều trị kịp thời bệnh viêm phụ khoa khi mang thai tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của mẹ cũng như thai nhi, Bluecare xin chia sẻ bài viết dưới đây các mẹ cùng tham khảo nhé

Contents

Dấu hiệu viêm nhiễm phụ khoa ở mẹ bầu:

Có thể nhận biết được 1 số dấu hiệu viêm nhiễm phụ khoa như:

Dịch âm đạo có mùi hôi, màu sắc khí hư thay đổi.
Đau rát, ngứa vùng kín.
Vùng da ở ngoài âm đạo có hiện tượng đỏ, rìa âm hộ bị sưng.
Đau rát khi quan hệ tình dục.

Xem thêm: Dấu hiệu viêm phụ khoa nặng – nhẹ

Nguyên nhân gây nên bệnh viêm phụ khoa khi mang thai:

Viêm nhiễm nấm Candida:

Nấm Candida thường cư trứ bên trong âm đạo, chúng hoàn toàn vô hại khi môi trường giữ ở mức cân bằng. Tuy nhiên, trong thời gian thai nghén sự tăng giảm nội tiết tố đột ngột làm thay đổi độ pH vùng âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm sinh sôi phát triển và gây bệnh. Việc điều trị viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai do nấm Candida thường rất dễ dàng nhưng bệnh lại rất hay tái đi tái lại nhiều lần. Chính vì thế, mẹ bầu cũng nên cần điều trị bệnh dứt điểm trước khi sinh con nhằm tránh lây cho bé trong quá trình sinh nở.
Với trường hợp mẹ vẫn mắc bệnh thì khi sinh con qua âm đạo nấm có thể dính vào niêm mạc miệng gây đen miệng hoặc viêm da do nấm. Nguy hiểm hơn nữa là bé bị suy dinh dưỡng trong tử cung hoặc sinh non, sức đề kháng yếu có thể sẽ bị viêm phổi do nấm.

Viêm phụ khoa do vi khuẩn Bacterial Vaginosis (BV)

Bệnh này thường gặp nhất đối với phụ nữ mang thai, cứ khoảng 5 người thì sẽ có 1 người bị nhiễm bệnh. Bệnh xảy ra khi các vi khuẩn tự nhiên sống trong âm đạo phát triểm một cách quá mức trong thai kỳ do ảnh hưởng của sự thay đổi hormone. Những biểu hiện của bệnh: tiết dịch âm đạo chuyển sang màu xám, có mùi hôi tanh. Bệnh có mối liên quan đến các biến chứng thai kỳ nguy hiểm như vỡ màng ối sớm, nhiễm trùng nước ối, nguy cơ sảy thai khi thai nhi đã lớn, tăng nguy cơ sinh non cao gấp hai lần so với người không bị bệnh, con sinh ra bị nhẹ cân, viêm màng tử cũng sau khi sinh qua âm đạo hoặc mổ.

Viêm âm đạo cho lậu cầu khuẩn:

Lậu cầu khuẩn là nguyên nhân gây viêm ngứa phụ khoa khi mang thai có mức độ nguy hiểm. Nếu thời gian ủ bệnh khá lâu người mẹ sẽ gặp các triệu chứng như tiểu gắt, nước tiểu đục kèm theo mủ ra nhiều huyết trắng nặng mùi và đau vùng bụng dưới.
Viêm phụ khoa khi mang thai do lậu cầu khuẩn nếu không điều trị dứt điểm sẽ tác động xấu đến thai nhi: Nguy cơ sinh non tăng lên 8%; Gây viêm màng ối, vỡ ối; Trẻ sinh ra nhẹ cân do suy dinh dưỡng bào thai.
Bên cạnh đó, khuẩn lậu dễ lây nhiễm cho bé trong quá trình sinh thông qua âm đạo. Vi khuẩn từ chất dịch tiết ra ở đường sinh dục xâm nhập vào mắt gây nên tình trạng kết mạc mắt ở trẻ sơ sinh. Từ ngày thứ hai sau sinh, mắt của bé sẽ bị sung huyết, có nhiều mũ vàng gây giảm thị lực và có thể dẫn đến mù lòa.

Viêm phụ khoa do virus

Do tình trạng miễn dịch sức đề kháng giảm khi mang thai nên mẹ bầu rất dễ bị viêm nhiễm do virus. Những virus thường nhiễm qua quan hệ tình dục như HSV- herpes simplex virus hay HPV – human papillomavirus

Triệu chứng của viêm sinh dục do herpes điển hình là những tổn thương dạng mụn nước đứng tập trung thành chùm, khi mụn nước vỡ sẽ tạo nên các vết trợt loét và thường làm bệnh nhân rất đau rát. Tổn thương hay bị ở vùng da âm hộ phía ngoài, vùng bẹn và có thể lan cả vào trong âm đạo. Tuy nhiên, tổn thương trong âm đạo cần khám mở mỏ vịt mới thấy rõ được.

HPV cũng là 1 loại virus mà phụ nữ mang thai dễ mắc. HPV type 6,11 lành tính nhưng thường gây ra các tổn thương dạng nụ sùi, mụn cơm vùng sinh dục: âm hộ, tầng sinh môn, hậu môn. Nguyên nhân có thể do phụ nữ bị lây nhiễm trong quá trình mang thai hoặc đã mang virus tiềm ẩn từ trước và khi mang thai miễn dịch giảm, virus hoạt động mạnh gây các tổn thương da thực thể.

Tổn thương do HPV thường màu trắng, xám hoặc tím hồng, dạng nhú, dạng sùi rất đặc trưng. Thai phụ được phát hiện khi khám phụ khoa hoặc tự phát hiện tại nhà khi vệ sinh bộ phận sinh dục. Bác sĩ sản phụ khoa cần thăm khám cả trong âm đạo, cổ tử cung để đánh giá xem có tổn thương kèm theo hay không.

Đường lây truyền của bệnh

Đường lây truyền có thể qua quan hệ tình dục.

Ngoài ra, còn do môi trường, nguồn nước, đồ dùng chung như quần áo, khăn tắm, bề mặt bồn cầu…

Đối tượng nguy cơ bệnh Viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Phụ nữ mang thai là đối tượng nguy cơ dễ viêm phụ khoa

Khi mang thai do thay đổi sinh lý, âm đạo người phụ nữ thường ẩm ướt, tiết nhiều dịch hơn là nguyên nhân làm vi khuẩn, nấm dễ phát triển, nhất là khi gặp yếu tố thuận lợi như thai phụ rửa nước nhiều, thời tiết ẩm ướt…

Miễn dịch, sức đề kháng khi mang thai ở phụ nữ cũng giảm, là lí do dễ nhiễm các mầm bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng…

Viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai có nguy hiểm không?

Viêm phụ khoa nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì không gây ảnh hưởng tới sức khỏe mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, có những thai phụ không khám phụ khoa trong suốt thai kỳ hoặc thậm chí có triệu chứng khó chịu cũng không đi khám vì sợ đau vì sợ dùng thuốc ảnh hưởng đến con. Khi đó tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể gây ra những biến chứng như:

Viêm màng ối gây nhiễm trùng ối hoặc ối vỡ non, ối vỡ sớm.

Tăng nguy cơ sảy thai/ đẻ non.

Trẻ thường bị nhẹ cân khi sinh và có thể dễ nhiễm trùng sau sinh.

Tăng nguy cơ viêm niêm mạc tử cung sau sinh, nhiễm trùng sản dịch sau sinh…

Với nhiễm nấm Candida:

Khi trẻ sinh ra ở người mẹ có nhiễm nấm âm đạo không được điều trị, nấm có thể dính và mắt, vào miệng gây nấm miệng, nấm mắt, nấm da cho trẻ, thậm chí trẻ có thể nhiễm nấm và phổi gây viêm.

Viêm phụ khoa do vi khuẩn

Vi khuẩn trong âm đạo có thể sinh sôi phát triển và lan theo ống cổ tử cung lên và gây viêm màng ối. Có thể dẫn tới tình trạng ối vỡ sớm, ối vỡ non, nhiễm khuẩn nước ối. Nguy cơ sảy thai, đẻ non tăng cao hơn so với nhóm thai phụ không bị bệnh.

Viêm phụ khoa do lậu cầu:

Ngoài tác động biến chứng như ở phụ nữ bình thường nếu bệnh không được phát hiện sớm thì viêm sinh dục do lậu khi mang thai sẽ ảnh hưởng rất lớn tới thai nhi: tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung; viêm ối, vỡ ối sớm. Đặc biệt vi khuẩn lậu có thể xâm nhập vào mũi, miệng, mắt của em bé khi sinh ra gây viêm kết mạc trẻ sơ sinh. Nếu tình trạng nhiễm khuẩn lậu ở mắt kéo dài không được phát hiện và điều trị có thể gây mù lòa cho trẻ.

Phòng ngừa bệnh Viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Những thai đổi sinh lý nội tiết khi mang thai làm cho người mẹ rất dễ bị viêm phụ khoa và tái phát nhiều lần trong cả thai kỳ. Ngoài việc bác sĩ thăm khám và điều trị những đợt viêm cấp cho bệnh nhân thì bác sĩ cần trao đổi, tư vấn cho bệnh nhân những phương pháp hỗ trợ, phòng ngừa, giảm nguy cơ tái phát viêm phụ khoa cho các thai phụ:

Vệ sinh phụ khoa đúng cách, hạn chế rửa hay thụt nước vào trong âm đạo gay ẩm ướt, lau vệ sinh cần thực hiện từ trước ra sau tránh nhiễm khuẩn từ hậu môn.

Mặc quần áo thoáng mát, đồ lót cần sử dụng chất cotton.

Sử dụng dung dịch vệ sinh từ khuyến cáo và kê đơn của bác sĩ sản phụ khoa.

Tăng cường dinh dưỡng, bổ sung vitamin, uống nhiều nước, hoa quả giúp tăng sức đề kháng

Vận động hợp lý tránh ngồi quá lâu gây bí bách.

Khám thai, khám phụ khoa định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trong trường hợp nghi ngờ viêm phụ khoa cần đi khám ngay, tránh tự ý mua thuốc điều trị hoặc không điều trị, điều đó có thể gây những biến chứng không mong muốn cho mẹ và thai nhi.

Các biện pháp chuẩn đoán bệnh Viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Mặc dù đang có thai nhưng nếu bạn thấy có những dấu hiệu viêm phụ khoa hoặc các triệu chứng khó chịu tại bộ phận sinh dục bạn cần đi khám ngay để được bác sĩ khám và chẩn đoán bệnh sớm. Bác sĩ cần dựa vào:

Tiền sử sản phụ khoa, tiền sử các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục, các bệnh viêm phụ khoa thai phụ đã từng điều trị.

Tình trạng thai nghén, khám thai lần này.

Khám phụ khoa: đánh giá âm hộ, tầng sinh môn phía ngoài, thăm mỏ vịt đánh giá âm đạo, cổ tử cung, dịch âm đạo và bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm dịch âm đạo để xét nghiệm tìm nguyên nhân gây viêm.

Lấy xét nghiệm dịch cần đảm bảo lấy các vị trí như cùng đồ, thành bên âm đạo hoặc tại vị trí nghi ngờ nếu có tổn thương.

Có thể xét nghiệm pH âm đạos nếu nghi ngờ mất cân bằng pH âm đạo.
Để xác định nhanh xem mình có bị viêm nhiễm phụ khoa do nấm Canida hoặc Chlamydia mẹ có thể mua bộ que thử viêm phụ khoa tại nhà của hãng Fastep của Mỹ cho độ chính xác rất cao và dễ sử dụng.

Điều trị viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Viêm nhiễm phụ khoa không có dấu hiệu quá rõ ràng nên đôi khi khó nhận biết và dễ nhầm lẫn với những biểu hiện bình thường của thai kỳ. Vì vậy, khi thấy có dấu hiệu bất thường, mẹ nên đi khám để được chẩn đoán chính xác.

Dùng bất cứ loại thuốc nào cho phụ nữ mang thai đều cần có sự kê đơn và hướng dẫn từ bác sĩ. Trong điều trị viêm phụ khoa cũng vậy, sau khi bác sĩ đã khám và xét nghiệm, chẩn đoán bệnh nhân có viêm, mức độ và nguyên nhân viêm bác sĩ chuyên khoa sẽ kê đơn thuốc phù hợp cho thai phụ mà không ảnh hưởng tới thai nhi trong quá trình sử dụng thuốc.

Loại thuốc đặt âm đạo bác sĩ sản thường kê và được đánh giá là an toàn cho thai thường được phối hợp giữa 3 thành phần: Neomycin, Nystatin và Polymyxin B (kháng sinh và kháng nấm), tác dụng điều trị viêm do nấm và vi khuẩn.

Cần chú ý, thuốc chống nấm và kháng sinh, bác sĩ cần cân nhắc trước khi kê đơn, đánh giá lợi ích và tác hại của thuốc trước khi kê đơn cho thai phụ.

Nếu trong 3 tháng cuối thai kỳ mẹ bị viêm phụ khoa thì có thể áp dụng một vài biện pháp tự cải thiện tình trạng viêm nhiễm dưới đây. Lúc này các bộ phận của thai nhi đã tương đối hoàn thiện nên sẽ an toàn hơn:

Thường xuyên ăn tỏi trong bữa ăn vì tỏi có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn nên có thể phòng tránh và điều trị viêm âm đạo

Ăn sữa chua lên men tự nhiên mỗi ngày để cung cấp vi khuẩn có lợi, tăng cường hệ miễn dịch, chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh

Mẹ bầu có thể dùng men vi sinh nhưng cần lưu ý rằng hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để chắc chắn an toàn

Khi bị viêm nhiễm phụ khoa thì mẹ nên kiêng quan hệ tình dục

Không nên sử dụng dung dịch vệ sinh có độ pH cao để thụt rửa âm đạo

Giữ vệ sinh vùng kín, mặc quần lót thoáng mát, chất liệu 100% cotton để thấm hút tốt, giữ cho vùng kín luôn khô thoáng

Không nên áp dụng những mẹo dân gian trị viêm phụ khoa chưa được kiểm chứng

Không nên tắm bồn vì có thể lây nhiễm thêm nguồn vi khuẩn khác

Không tự ý mua thuốc về sử dụng mà không hỏi ý kiến bác sĩ vì có một số loại thuốc tốt cho người bình thường nhưng có thể gây hại cho mẹ bầu và thai nhi nếu dùng không đúng cách, đúng liều.

Hạn chế ăn đồ ngọt vì chúng làm tăng lượng bài tiết của âm đạo, khiến âm đạo luôn trong tình trạng ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và bệnh thêm nặng.

Viên đặt âm đạo trị bệnh phụ khoa khi mang thai có ảnh hưởng tới thai nhi?

Việc dùng thuốc ở phụ nữ có thai, nhất là trong những tháng đầu tiên là hết sức quan trọng. Hầu hết các thuốc bà bầu dùng trong thai kỳ, dù theo đường tiêm, đường uống, đường đặt (dưới lưỡi, viên đặt trong âm đạo, trong hậu môn), xịt họng hay nhỏ mũi… thậm chí thuốc bôi ngoài da… cũng đều có thể theo máu mẹ vào thai nhi qua hệ tuần hoàn thai, vì thế có rất nhiều thứ thuốc có thể gây độc cho thai nhi.

Cụ thể hơn, nếu người phụ nữ bị viêm âm đạo trong quá trình mang thai thì tùy vào tình trạng bệnh, bác sĩ bắt buộc phải kê đơn thuốc dùng cho thai phụ. Loại thuốc đặt âm đạo mà bác sĩ kê đơn thường được phối hợp giữa 3 loại thuốc kháng sinh và kháng nấm là: Neomycin, Nystatin và Polymyxin B, cho tác dụng điều trị tại chỗ các bệnh nhiễm khuẩn ở âm đạo và cổ tử cung do vi khuẩn hay tạp khuẩn. Với loại viên đặt âm đạo này, bà bầu có thể yên tâm sử dụng trong thời kỳ mang thai mà không lo ảnh hưởng tới sức khỏe của thai nhi.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc thời điểm này khá nhạy cảm vì vậy mẹ bầu không nên tự ý dùng thuốc mà phải tuyệt đối tuân theo sự chỉ định của bác sĩ. Đôi khi một số loại thuốc chỉ làm tình trạng bệnh hết tạm thời và tái đi tái lại nhiều lần, nguy hiểm hơn sẽ tác động xấu đến cả mẹ và thai nhi.

Trên đây là những thông tin chính về bệnh viêm phụ khoa ở phụ nữ mang thai. Hy vọng mẹ sẽ áp dụng hiệu quả để phòng ngừa bệnh hiệu quả cũng như hỗ trợ quá trình điều trị bệnh nhanh chóng để có một thai kỳ khỏe mạnh.

Xem thêm:

Viêm cổ tử cung khi mang thai – cách xử trí

Tai biến sản khoa thường gặp trong thai kỳ

Cảnh báo về thuốc gây dị tật thai nhi trong thai kỳ

Các vấn đề về tiết liệu và tiêu hóa thường gặp trong thai kỳ

NHỮNG DẪU HIỆU BẤT THƯỜNG TRONG THAI KỲ MẸ PHẢI ĐẶC BIỆT CẨN TRỌNG

CÁC DẠNG ĐAU BỤNG TRONG THAI KỲ

ĐAU BỤNG TRONG THAI KỲ- KHI NÀO LÀ NGUY HIỂM

Dấu hiệu nhiễm độc thai nghén 3 tháng cuối thai kỳ

Tất tần tật các vấn đề sức khỏe thai kỳ và cách xử lý

Xuất huyết trong 3 tháng đầu thai kỳ nguy hiểm thế nào?