Chúng ta thường quan tâm loại thức ăn nào bổ dưỡng, giúp trẻ cao lớn và thông minh, nhưng lại ít biết rằng sức khỏe hệ tiêu hóa cũng ảnh hưởng không nhỏ đến chiều cao và trí tuệ của trẻ . GS. Santosham, ĐH Johns Hopkins, Mỹ từng nhấn mạnh nguy cơ của rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, đặc biệt tiêu chảy thường xuyên (2-3 lần/năm) cần được quan tâm vì điều này có thể gây giảm 8 cm chiều cao và 10 chỉ số IQ ở độ tuổi 7-9 tuổi. Tuy nhiên, một điều đáng mừng là, việc can thiệp sớm ngăn ngừa các rối loạn tiêu hóa thì vẫn có thể giúp trẻ bắt nhịp tăng trưởng được, nhưng phải sớm trước 6 tuổi. Bài viết này tôi sẽ tập trung vào các nguyên nhân liên quan đến rối loạn tiêu hóa và những cách có thể ngăn ngừa.
Contents
NGUYÊN NHÂN RỐI LOẠN TIÊU HÓA
5 lí do thường gặp chiếm hơn 50% các ca rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ là:
• Sự thay đổi sữa liên tục (với trẻ dưới 1 tuổi)
Với trẻ dưới 1 tuổi việc đổi sữa liên tục là không nên vì hệ tiêu hóa của trẻ vẫn đang phát triển, dễ gây ra vấn đề tiêu hóa vì nó cần phải thích nghi với những thành phần sữa mới. Việc đổi sữa chỉ nên làm khi loại sữa đang dùng gây dị ứng cho trẻ hoặc trẻ không thích. Nhiều cha mẹ thường nghĩ là đổi sữa này để trẻ tăng trưởng tốt hơn, nhưng đôi lúc tạo nhiều khó khăn cho trẻ phải liên tục thích nghi. Để giảm tối thiểu các vấn đề có thể liên quan đến đổi sữa, cha mẹ không nên thay đổi 2-3 loại sữa khác nhãn trong 60 ngày.
Click vào ảnh để xem chi tiết• Rau củ quả bị nhiễm khuẩn, thuốc trừ sâu hoặc chất bẩn, nhưng không được rửa sạch khi chế biến
• Thực phẩm bị nhiễm khuẩn do vệ sinh tay không được sạch sẽ
• Giới thiệu thức ăn không phù hợp độ tuổi hoặc kết hợp thực phẩm không đúng
• Sự nhiễm chéo khi bảo quản hoặc nhiệt độ bảo quản không phù hợp
Trên thực tế, phần lớn các điều này đều có thể ngăn ngừa.
HƯỚNG DẪN ĐỂ GIÚP TRẺ KHỎE MẠNH HƠN
1. Sự thay đổi sữa liên tục (với trẻ dưới 1 tuổi)
Rất nhiều cha mẹ thường có thói quen thay đổi sữa công thức hoặc kết hợp nhiều loại vì nghĩ điều này sẽ cho trẻ nhiều chất dinh dưỡng hơn. Tuy nhiên, với trẻ dưới 1 tuổi hệ tiêu hóa đang phát triển nên việc thay đổi sữa quá thường xuyên có thể gây gánh nặng cho nó thích nghi. Trẻ trên 1 tuổi thì việc đổi sữa không ảnh hưởng.
Chính vì vậy, cha mẹ không nên thay đổi sữa thường xuyên khi trẻ đã bắt đầu quen với 1 loại nào đó. Khi bắt đầu thử 1 loại mới, bạn có thể thử 1/3 lượng thông thường cho 1 cữ và 3 ngày liên tục để quan sát phản ứng của trẻ với loại mới.
2. Rau củ quả bị nhiễm khuẩn, thuốc trừ sâu hoặc chất bẩn, nhưng không được rửa sạch khi chế biến
Rau củ quả thường rất dễ nhiễm khuẩn hay tồn dư thuốc trừ sâu trên bề mặt. Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Mỹ từng nhấn mạnh rằng cùng hàm lượng các chất hóa học gây hại (Vd. thuốc trừ sâu) dư thừa trên bề mặt rau củ quả sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ em nghiêm trọng hơn so với người lớn khi vào cơ thể. Điều này được giải thích là do trọng lượng trẻ nhỏ hơn và các cơ quan phần lớn vẫn đang phát triển. Do đó, việc rửa sạch rau củ quả trước khi dùng hay chế biến là điều quan trọng để loại bỏ các chất này khỏi bề mặt.
Click vào ảnh để xem chi tiếtNhiều nghiên cứu cũng cho thấy 1 số thành phần tự nhiên như muối, dấm và chanh có thể loại trừ hiệu quả các chất hóa học từ thuốc trừ sâu và 1 số vi khuẩn gây tiêu chảy. Theo nghiên cứu của TS. Sengun, ĐH Ege, ngâm carrot trong dung dịch nước chanh tươi (4.46% acid citric) sẽ giảm đáng kể lượng vi khuẩn Salmonella typhimurium trên cà rốt. Tuy nhiên cần kết hợp chúng với một tỉ lệ hợp lí để đạt được hiệu quả tối đa. Một cách khác thuận tiện và hiệu quả hơn, cha mẹ nên sử dụng các loại nước rửa rau củ quả được kết hợp các thành phần tự nhiên này ở 1 tỷ lệ phù hợp.
3. Thực phẩm bị nhiễm khuẩn do vệ sinh tay không được sạch sẽ
Để ngăn ngừa nhiễm khuẩn, bạn
• Cần rửa tay với xà phòng sau khi chế biến hay chuẩn bị với thịt sống
• Cần rửa tay với xà phòng trước khi đút bé ăn
• Cần rửa tay với xà phòng sau khi đi vệ sinh hoặc từ bên ngoài vào nhà
4. Thức ăn không phù hợp độ tuổi hoặc kết hợp thực phẩm không đúng
Một số thực phẩm không thích hợp cho trẻ dùng trước 1 tuổi: mật ong, sữa tươi, yến và các sản phẩm từ yến.
Một số trẻ có thể gặp vấn đề tiêu hóa khi dùng chung một số loại trái cây, đây là một số loại không nên cho bé dùng chung trong 1 bữa như:
• Xoài – không dùng chung với cam, thơm hay lê
• Đu đủ – không dùng chung với nho, dâu tây hay chuối
• Dưa hấu là nên ăn riêng
5. Sự nhiễm chéo khi bảo quản hoặc nhiệt độ bảo quản không phù hợp
Click vào ảnh để xem chi tiết
Việc bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh thường dễ tạo môi trường nhiễm chéo nếu đặt vị trí và khu vực bảo quản không thích hợp. Để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn cũng như khả năng lây nhiễm chéo, bạn có thể xem cách sắp xếp và vị trí đặt các loại thực phẩm khác nhau trong tủ lạnh như hình đính kèm
Click vào hình để xem chi tiết
Bs. Anh Nguyễn
Bấm vào ảnh để tải App Bluecare
Be the first to comment