Chăm sóc trẻ sơ sinh vàng da

Trẻ sơ sinh vàng da có nồng độ bilirubin ở mức cao có thể ảnh hưởng đến thính lực và các tế bào thần kinh gây bại não hoặc các dạng tổn thương não khác.

Contents

1. Vàng da sơ sinh là gì?

Ở trẻ sơ sinh, tế bào hồng cầu luôn được tạo mới và phá hủy. Khi hồng cầu bị phá hủy sẽ giải phóng bilirubin và được chuyển hóa tại gan rồi đào thải ra ngoài qua phân và nước tiểu. Tuy nhiên, do gan của trẻ sơ sinh còn yếu nên quá trình thải bilirubin không hiệu quả và gây ra tình trạng tăng bilirubin trong máu. Từ đó đưa đến hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh.

Đa số các trường hợp, vàng da sinh lý sẽ tự hết dần khi trẻ bắt đầu ăn, giúp thải bilirubin ra khỏi cơ thể và hết trong vòng từ 2 đến 3 tuần.

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, vàng da có thể là triệu chứng của bệnh lý. Nếu nồng độ bilirubin ở mức cao có thể ảnh hưởng đến thính lực và các tế bào thần kinh gây bại não hoặc các dạng tổn thương não khác. Đó là lý do tại sao tất cả trẻ sơ sinh phải được kiểm tra dấu hiệu vàng da.

2. Nguy cơ và nguyên nhân vàng da sơ sinh

Trẻ sơ sinh non tháng hoặc trẻ sinh ra trước 37 tuần
Trẻ sơ sinh không được uống đủ sữa
Trẻ sơ sinh có nhóm máu không tương thích với nhóm máu của mẹ
Bầm tím khi sinh hoặc xuất huyết nội
Bệnh lý về gan, mật
Nhiễm trùng
Thiếu hụt enzyme
Trẻ có sự bất thường về hồng cầu

3. Các triệu chứng của vàng da

Da vàng và vàng mắt (lòng trắng)

Dấu hiệu vàng da này có thể xuất hiện bắt đầu từ ngày thứ 2 – 7 sau sinh

Thường vàng ở mặt trước sau đó lan xuống ngực – bụng – khắp cơ thể

4. Cần khám và điều trị vàng da khi nào?

Vàng da xuất hiện sớm trước 24 – 36 giờ tuổi

Mức độ vàng da nhiều hoặc vàng toàn thân

Tốc độ vàng da tăng nhanh

Vàng da kéo dài trên 1 tuần (với trẻ đủ tháng) hay trên 2 tuần (với trẻ non tháng)

Vàng da có kèm với bất kỳ dấu hiệu bất thường khác như:

Nôn, ói nhiều
Bú kém, bụng chướng
Ngưng thở
Nhịp thở nhanh
Nhịp tim chậm
Hạ thân nhiệt
Sụt cân
Xanh tái, ban xuất huyết
Ngủ lịm, li bì, kích thích, gồng cứng người, co giật, hôn mê

5. Điều trị bệnh vàng da sơ sinh

Bú thường xuyên từ 8 đến 12 lần một ngày

Chiếu đèn là phương pháp điều trị thông dụng và có hiệu quả cao. Trẻ được đặt trên một chiếc giường đặc biệt dưới ánh sáng màu xanh, trẻ mặc tã và đeo băng bảo vệ mắt.

Trong những trường hợp rất nặng, có thể cần thay máu

Điều trị nguyên nhân: Tùy theo từng nguyên nhân gây vàng da để có chỉ định điều trị một cách thích hợp.