Lượt xem: 176

Contents

Chăm sóc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Chăm sóc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh rất quan trọng. Cuống rốn là một vết thương hở nên nếu không được chăm sóc đúng cách thì sẽ rất dễ bị nhiễm trùng, đây là một tình trạng rất nguy hiểm vì có thể gây biến chứng nhiễm trùng máu cho trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đặc biệt là sau khi tắm rốn của trẻ bị ướt do dính nước, rất dễ gây nhiễm trùnng. Để phần nào giúp các mẹ ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng đó Bluecare xin chia sẻ bài viết “Chăm sóc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh” các bạn cùng tham khảo nhé.

Khám phá loạt bài về vệ sinh thân thể bé:

Mặt | Tai | Mắt |  Mũi | Rơ lưỡi | Chăm sóc rốn | Vùng kín bé gái | Vùng kín bé trai

Table of Contents

Tổng quan về rốn của trẻ sơ sinh

Dây rốn là gì?

Dây rốn chính là huyết mạch giữa bạn và em bé trong suốt thai kỳ. Dây rốn cho phép máu giàu oxy và chất dinh dưỡng chảy đến em bé. Dây rốn cũng mang đi các chất thải của em bé. Dây rốn nối em bé với nhau thai và chứa hai động mạch và một tĩnh mạch.

Sau khi em bé chào đời, bé không cần dây rốn nữa. Bác sĩ sẽ cắt dây rốn, để lại một đoạn ngắn, gọi là cuống rốn, gắn vào rốn của bé. Gốc cuống rốn sẽ khô và rụng một cách tự nhiên trong vòng vài tuần sau khi sinh.

Dây rốn trông như thế nào?

Dây rốn là một cấu trúc mềm dẻo, giống như ống, có bề ngoài xốp. Một chất giống như thạch bao quanh dây. Sau khi sinh con, bác sĩ sẽ kẹp dây rốn rồi cắt đi, để lại phần gốc (rốn). Từ một đến ba tuần, gốc cây khô đi và rụng đi. Khi gốc cây khô đi, nó co lại và chuyển màu từ xanh vàng sang nâu rồi đen trước khi rụng.

Điều gì xảy ra với dây rốn của trẻ sơ sinh sau khi được sinh ra?

Sau khi sinh, bé đã sẵn sàng tự thở và ăn nên không cần dây rốn nữa. Bác sĩ sẽ kẹp dây rốn của bé và cắt nó. Điều này ngăn chặn dòng máu giàu oxy và chất dinh dưỡng từ bạn đến em bé.
Thông thường, thời gian rụng rốn tự nhiên ở trẻ sơ sinh là sau 10-14 ngày

Trẻ sơ sinh có cảm giác đau ở dây rốn không?

Dây rốn không có dây thần kinh nên bé không có cảm giác ở dây rốn. Bé không cảm thấy đau khi bác sĩ cắt dây rốn. Dây không làm tổn thương bé khi nó khô, co lại và rơi ra.

Tầm quan trọng của việc chăm sóc vệ sinh rốn cho bé

Tại sao việc chăm sóc dây rốn lại quan trọng?

Là người chăm sóc trẻ sơ sinh, điều quan trọng là bạn phải đảm bảo dây rốn luôn sạch sẽ và khô ráo để nó có thể rụng một cách tự nhiên. Nếu cuống rốn không được chăm sóc đúng cách, bé có nguy cơ bị nhiễm trùng.
Dấu hiệu thường thấy của tình trạng nhiễm trùng rốn là: Viêm lan rộng ra các mô xung quanh. Vùng quanh rốn bị viêm đỏ. Xuất hiện quầng rốn có đường kính trên 2cm. Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có thể bị nhiễm trùng toàn thân.Trẻ bỏ bú và sốt cao.
Một tình trạng nhiễm khuẩn nghiêm trọng khác có thể xâm nhập qua vết cắt rốn. Đó là uốn ván do vi khuẩn Clostridium tetani. Điểm nguy hiểm là trẻ không có dấu hiệu rõ rệt trong vòng 7 ngày nhiễm khuẩn. Khi xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, bỏ bú, co giật, miệng sùi bọt mép v.v thì tình trạng đã khá nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng của trẻ.  

Tất nhiên, với nền khoa học y tế phát triển như ngày nay, cũng như sự hiểu biết của cha mẹ ngày càng cao. Những tình trạng nhiễm khuẩn này ít gặp hơn. Việc đề cập đến những nguy cơ này, giúp cha mẹ nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cho bé. 

Nên vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh một ngày mấy lần?

Khi rốn chưa rụng, mẹ cần vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh mỗi ngày một lần. Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh cần được thực hiện hàng ngày, thường là sau khi tắm cho trẻ. Bé cần được vệ sinh rốn cho đến khi rốn đã hoàn toàn sạch sẽ và khô ráo. Trong vòng 5-15 ngày sau đó, cuống rốn của bé sẽ khô và rụng đi.

Nên dùng gì để vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh?

Đối với rốn trẻ sơ sinh bình thường, không có viêm nhiễm

Rất nhiều mẹ có thắc mắc nên rửa rốn cho trẻ sơ sinh bằng cồn gì? Có nên vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng nước muối sinh lý không?
Thực tế, mẹ không cần sử dụng bất kỳ loại xà phòng hoặc dung dịch vệ sinh mạnh mẽ nào khi vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh. Theo các chuyên gia Nhi khoa, ba mẹ nên dùng dung dịch muối natri clorid 0,9% và cồn y tế 70 độ để vệ sinh rốn cho con. 

Đối với trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng rốn

Theo Bệnh Viện Đa Khoa Vinmec :  Đối với những trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng rốn, nên sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh phần rốn bị nhiễm trùng. Bên cạnh đó, bạn dùng dung dịch Milian hoặc Eosin để bôi vào phần rốn cho trẻ khoảng 4 lần/ngày.
Tuy nhiên, nếu con có hiện tượng nhiễm trùng rốn. Mẹ tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc về chữa trị cho con. Mẹ nên đưa con đi khám và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ nhi khoa. Tránh dùng quá liều. 

Không nên vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng dung dịch gì?

Ba mẹ không dùng cồn 90 độ hoặc povidine để vệ sinh vì sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe trẻ. Bên cạnh đó, ba mẹ nên mua dung dịch này ở hiệu thuốc uy tín để đảm bảo chất lượng. 

Quy trình vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Chuẩn bị:

Bố mẹ nên chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ sau trước khi vệ sinh rốn cho bé, gồm:

• Que bông vô trùng.

• Gạc vô trùng.

• Nước muối sinh lý.

• Cồn 70 độ.

Lưu ý: Không sử dụng băng rốn, phải để rốn thông thoáng, hở hoàn toàn.

Các bước chăm sóc, vệ sinh rốn trẻ sơ sinh khi chưa rụng rốn

Vệ sinh rốn cho bé đơn giản và yêu cầu sự nhẹ nhàng. Bạn có thể thực hiện các bước sau:

  • Rửa tay thật sạch trước khi bắt đầu.
  • Lật áo bé lên, để lộ phần rốn.
  • Sử dụng bông gòn sạch, vô khuẩn nhúng vào dung dịch nước muối sinh lý natri clorid 0,9 % để lau nhẹ vùng rốn của bé.
  • Bắt đầu từ chân rốn, lau rộng ra xung quanh, và chỉ thực hiện theo 1 chiều.
  • Thay que gòn mới, tiếp tục lau từ chân rốn ra ngoài.
  • Hãy nhớ thực hiện vệ sinh nhẹ nhàng và không cố gắng tách các mảng rốn bám chặt với da, để tránh làm đau bé và gây chảy máu. Động tác cần nhẹ nhàng nhưng dứt khoát.
  • Mặc tã cho bé ở vị trí thấp hơn rốn, không che kín rốn đảm bảo rốn được thông thoáng.
Rửa tay thật sạch trước khi bắt đầu.
Nhẹ nhàng tháo băng rốn và gạc rốn.
Quan sát mặt cắt rốn và vùng quanh rốn
Lau rốn sạch bằng gòn và nước muối nước sinh lý (Natri clorid 0.9%)
Sat-trung-vung-da-quanh-ron-bang-con-70-do
Sát trùng vùng da quanh rốn bằng cồn 70 độ.
Mac-ta-cho-tre-o-vi-tri-thap-hon-ron
Mặc tã cho bé ở vị trí thấp hơn rốn

Trẻ sơ sinh rụng rốn rồi vệ sinh như thế nào?

Rốn của con bạn có thể chảy máu một chút khi dây rốn rơi ra. Chảy máu tương tự như bong vảy và chảy máu nhẹ là bình thường. Nếu con bạn chảy máu liên tục khi dây rốn rơi ra, hãy đến phòng cấp cứu.

Sau khi rốn mới rụng, ba mẹ vẫn nên duy trì vệ sinh rốn như trên cho đến khi rốn khô hẳn. Trình tự vệ sinh vẫn theo các bước vệ sinh rốn cho bé theo hướng dẫn trên. Bên cạnh đó cần đảm bảo rốn luôn được giữ sạch sẽ và khô thoáng.

Video hướng dẫn cách chăm sóc, vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Lưu ý khi chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh

Thận trọng khi tắm cho trẻ sơ sinh

Nhiều bố mẹ chỉ lau người, không tắm cho trẻ cho đến khi thấy cuống rốn rụng. Bố mẹ cần hiểu rằng, việc tắm cho trẻ không hề gây hại gì, miễn là bố mẹ không ngâm người trẻ vào nước và giữ cho cuống rốn được khô ráo. Nếu thấy cuống rốn bị ướt, hãy sử dụng tăm bông mềm để lau khô.

Cuống rốn của trẻ có thể bị bẩn do hoạt động đi tiêu. Khi đó, bố mẹ hãy nhẹ nhàng làm sạch bằng nước, rồi sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh sạch lại và lau khô

Lưu ý khi mặc tã, quần áo cho trẻ sơ sinh không ảnh hưởng đến rốn bé

  1. Khi quấn tã cho bé, hãy nhớ gấp mặt trước của tã xuống phía dưới dây rốn và hướng về phía bụng bé để dây rốn có thể khô. Một số tã dành cho trẻ sơ sinh có phần dây cắt đặc biệt.

Để cuống rốn rụng tự nhiên

Cuống rốn sẽ rụng một cách tự nhiên. Ngay cả khi cuống rốn bắt đầu quá trình rụng, đừng làm gì để cuống rốn bong ra sớm. Đừng tự ý kéo nó ra, ngay cả khi nó có vẻ như đang lủng lẳng hoặc treo lơ lửng trên một sợi chỉ. Việc kéo dây rốn ra có thể gây chảy máu không cần thiết và gây hại cho em bé của bạn.

Sai lầm khi chăm sóc rốn cho bé

– Băng rốn quá chật, quá kín. Nhiều người thường nghĩ rằng, băng kín rốn giúp bảo vệ rốn nhưng việc băng rốn quá kín sẽ tạo môi trường tốt cho vi trùng phát triển, làm rốn bị tấy đỏ, chảy mủ…
– Tự ý bôi thuốc đỏ, các chất lạ, đắp lá, rắc hạt tiêu v.v.. lên cuống rốn bé với hy vọng sẽ giữ vệ sinh cho rốn và làm rốn mau lành.
– Tự ý giật hoặc cắt bỏ cuống rốn của bé khi rốn gần rụng, hay còn dính một phần nhỏ của cuống rốn.
– Tuyệt đối không rắc kháng sinh hoặc bất kỳ một chất gì lên rốn khi không có chỉ định  bác sĩ.

Vệ sinh rốn bằng tăm bông. Chú ý để cuống rốn rụng tự nhiên, không tự ý giật cuốn rốn.

Các bệnh lý thường gặp ở rốn của trẻ sơ sinh

U hạt rốn

Khi cuống rốn của bé rơi ra, đôi khi có một lượng nhỏ mô còn sót lại trên da của bé. Điều này xuất hiện dưới dạng một vết sẹo mô có màu hồng đến đỏ, nằm ở rốn. U hạt có thể rò rỉ chất lỏng màu vàng hoặc trong suốt và thường biến mất sau một tuần. Nếu u hạt tồn tại lâu hơn một tuần, hãy đến gặp bác sĩ nhi khoa của con bạn.

Hình ảnh u hạt rốn ở trẻ sơ sinh

Thoát vị rốn

Thoát vị rốn là một vết sưng nhỏ hoặc chỗ phình ra dưới rốn của con bạn, khiến nó trông có vẻ bị lồi lên. Điều này xảy ra khi một phần ruột của bé bị kẹt ở lỗ thành bụng. Thoát vị rốn không gây đau và trở nên rõ ràng hơn khi bé khóc. Thoát vị thường sẽ tự lành trong vòng 18 tháng. Nếu chứng thoát vị không tự lành khi con bạn tròn 5 tuổi, bác sĩ có thể cần phải phẫu thuật sửa chữa phần thành bụng đó của con bạn.

Hình ảnh thoát vị rốn ở trẻ sơ ính

Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Bạn cần đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế uy tín nếu có các dấu hiệu sau đây:

• Rốn của bé không rơi ra sau ba tuần.

• Rò rỉ mủ , có mùi hôi hoặc dịch lỏng.

• Rốn trẻ sưng lên hoặc chuyển sang màu đỏ.

• Rốn của trẻ chảy máu không ngừng.

• Rốn có chồi hạt, rỉ nước kéo dài.

• Trẻ bị sốt, mệt mỏi, bỏ bú.

• Trẻ khó chịu, quấy khóc khi bị chạm vào rốn.

Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về rốn trẻ sơ sinh

Có nên đeo băng rốn cho trẻ sơ sinh không?

Không, không cần phải đeo băng rốn cho trẻ sơ sinh. Trái lại, đeo băng rốn có thể ngăn cản quá trình khô và rụng tự nhiên của rốn. Rốn sơ sinh thường rụng 1 cách từ từ và tự nhiên.

Cuống rốn bình thường, khỏe mạnh trông như thế nào?

Dây có hình dạng đầy đặn và màu vàng nhạt. Một trong những động mạch rốn có thể nhìn thấy nhô ra từ mép vết cắt. Một dây rốn bình thường có hai động mạch (mạch nhỏ, tròn có thành dày) và một tĩnh mạch (mạch rộng, thành mỏng thường trông phẳng sau khi kẹp).

Trẻ sơ sinh sau bao lâu thì rụng rốn?

Thông thường, thời gian rụng rốn tự nhiên ở trẻ sơ sinh là sau 10 – 14 ngày tuổi. Tuy nhiên, thời gian chính xác có thể thay đổi, sớm hoặc trễ hơn tùy thuộc vào cơ địa và cách chăm sóc của ba mẹ, có bé đến tuần thứ 3 mới bắt đầu rụng rốn. 

Nếu sau 3 tuần mà mẹ thấy rốn của con chưa rụng thì cũng đừng nên nóng vội tự ý kéo đứt cuống rốn, mà hãy đưa con đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có hướng xử lý thích hợp nhé.

Trẻ sơ sinh rụng rốn, nhưng rốn chưa rụng hết thì phải làm sao?

Nếu bé đã rụng rốn nhưng còn một phần nhỏ chưa rụng, hãy tiếp tục vệ sinh nhẹ nhàng như thường. Không nên cố gắng kéo rốn ra bằng tay, vì điều này có thể làm đau bé và gây chảy máu. Rốn sẽ tự rụng hết mà không cần can thiệp.

Trẻ sơ sinh rụng rốn, nhưng rốn chưa khô thì phải làm sao?

Nếu rốn trẻ sơ sinh đã rụng, nhưng chưa khô, bạn cần tiếp tục vệ sinh rốn một cách nhẹ nhàng và đảm bảo rằng nó được giữ sạch và khô ráo. Mẹ cũng tránh tắm cho bé trong bồn tắm lớn. Tiếp tục theo dõi. Nếu rốn có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng mủ, có mùi hôi. Mẹ cho con đi khám ngay lập tức.

Trẻ sơ sinh rụng rốn có quấy khóc không?

Như đã nói ở trên, dây rốn không có dây thần kinh. Lúc mới sinh, cuống rốn có màu vàng và sáng bóng. Khi khô, nó dần chuyển sang màu nâu hoặc xám thậm chí là màu xanh. Sau sinh 1 – 2 tuần, cuống rốn chuyển thành màu đen và rụng xuống. Quá trình này thường không gây đau đớn cho trẻ. Vì vậy, khi rụng rốn, trẻ sẽ không có hiện tượng quấy khóc

Rốn trẻ có mùi có phải là nhiễm trùng?

Nếu dây rốn có mùi rất nồng và có vết đỏ, sưng tấy hoặc rỉ ra từ rốn thì điều này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng và bạn nên đến gặp bác sĩ vì có thể cần dùng một đợt kháng sinh ngắn.

Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng có nguy hiểm không?

Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào trên rốn của bé, như đỏ, sưng, mủ, hoặc mùi kháng, hãy thăm bác sĩ ngay lập tức. Nhiễm trùng rốn có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho bé. Bác sĩ sẽ chỉ định liệu trình điều trị phù hợp để điều trị nhiễm trùng và giúp bé hồi phục.

Dấu hiệu nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Bất kỳ chảy máu. Chất dịch màu vàng/xanh và/hoặc có mùi khó chịu. Em bé của bạn có thể bú không tốt, trở nên lờ đờ và nhiệt độ tăng cao.

Trên đây là toàn bộ cách chăm sóc, vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh. Chúc bạn và bé khỏe, vui. Nhớ lan tỏa bài viết bằng cách chia sẻ trên mạng xã hội, gửi cho bạn bè, người thân nếu bạn thấy hữu ích nhé!

bluecare https://bluecare.vn/app

Bấm vào ảnh để tải App Bluecare

Follow by Email
Pinterest
LinkedIn
Share